Konspekt

1. Wprowadzenie

Ceny transferowe (czyli ceny ustalane w transakcjach zawieranych pomiędzy podmiotami w grupie kapitałowej) to od wielu lat kwestia budząca szerokie zainteresowanie organów podatkowych, zarówno w Polsce, jak i na świecie. Zainteresowanie tym tematem wynika zarówno z intensywnych prac organizacji międzynarodowych (w szczególności OECD) jak również coraz szerszego zakresu oraz możliwości współpracy organów podatkowych w tym zakresie. Znajduje to odzwierciedlenie w zmianie lokalnych przepisów podatkowych oraz wzmożonych działaniach władz w zakresie kontroli.

2. Znowelizowane przepisy w zakresie cen transferowych

Spotkanie będzie poświęcone omówieniu kolejnej nowelizacji przepisów (obowiązujących od stycznia 2019 r.) dotyczących cen transferowych.

Obowiązujące od 1 stycznia 2019 r. znowelizowane przepisy regulujące problematykę cen transferowych przyniosły ze sobą istotne zmiany dotyczące obowiązków podatników w zakresie dokumentowania transakcji, sporządzania analiz uzasadniających rynkowy charakter cen transferowych (analiz porównawczych oraz analiz zgodności), jak również w zakresie informacji o cenach transferowych przekazywanych do organów podatkowych przez podatników.

Dokonując nowelizacji przepisów ustawodawca zrezygnował z uzależnienia zakresu obowiązków dokumentacyjnych od skali działalności podatnika i wprowadził obowiązek sporządzania dokumentacji uzależniony jedynie od wartości transakcji zawieranych z podmiotami powiązanymi. Dodatkowo wprowadził co do zasady obowiązek posiadania analiz porównawczych lub analiz zgodności przez wszystkich podatników, którzy zawierają transakcje z podmiotami powiązanymi podlegające obowiązkowi przygotowania tzw. lokalnej dokumentacji cen transferowych.

Dodatkowo, ustawodawca rozszerzył zakres oświadczenia Członków Zarządu podatnika, w którym oprócz faktu sporządzenia dokumentacji cen transferowych za dany rok, będą musieli oni wprost potwierdzać, że stosowane ceny transferowe są ustalane na poziomie rynkowym, oraz w miejsce sprawozdania CIT-TP wprowadził nowy, znacznie bardziej obszerny formularz informacji o cenach transferowych.

Tym samym obowiązki w zakresie cen transferowych wprowadzone nowymi przepisami będą wiązać się zwiększeniem obciążeń administracyjnych dla kolejnych podatników (którzy np. na bazie przepisów wprowadzonych w 2017 r. nie byli zobowiązani do przygotowywania analiz porównawczych), ale także wzrostem ilości i jakości danych dostępnych dla organów podatkowych, a więc także wyższym poziomem ryzyka wykrycia ewentualnych nieprawidłowości. W konsekwencji ryzyko odpowiedzialności Członków Zarządu za rozliczenia podatkowe związane z cenami transferowymi też może być wyższe.

Zagadnienia do omówienia podczas spotkania:

• Nowe definicje podmiotów powiązanych.
• Określenie obowiązków dokumentacyjnych według nowych przepisów (zakres obowiązków, progi i transakcje/zdarzenia wymagające udokumentowania, warunki zwolnienia transakcji krajowych z obowiązku dokumentacji).
• Główne elementy lokalnej i globalnej dokumentacji cen transferowych, w tym uzasadnienie rynkowego charakteru rozliczeń wewnątrzgrupowych.
• Wymogi dotyczące analiz porównawczych i analiz zgodności.
• Zwolnienie z obowiązku przygotowania analiz porównawczych w przypadku usług o niskiej wartości dodanej oraz pożyczek, dla których podatnik zdecyduje się zastosować uproszczone zasady rozliczeń („safe harbours”).
• Formularz TPR i wyjaśnienie zagadnień najczęściej powodujących wątpliwości.
• Oświadczenie Zarządu o przygotowaniu kompletnej dokumentacji potwierdzającej rynkowy charakter stosowanych cen transferowych.
• Terminy obowiązujące podatnika.
• Odpowiedzialność karna skarbowa i karna Członków Zarządu związana z przygotowaniem i złożeniem oświadczenia i formularza TPR.
• Co oznaczają zmiany przepisów dla podatnika i jak się do nich przygotować?
• Jak zarządzić procesem przygotowania dokumentacji cen transferowych?

3. Odpowiedzialność Członków Zarządu za ceny transferowe i sposoby ograniczenia ryzyka

W kontekście nowych wymogów w zakresie cen transferowych należy szczególnie uwypuklić kwestię odpowiedzialności za rynkowy charakter rozliczeń wewnątrzgrupowych oraz sporządzenie właściwej dokumentacji. Naruszenie regulacji podatkowych w zakresie:

• Niezłożenia oświadczenia, jak i formularza TPR, lub
• Niezłożenia oświadczenia lub formularza TPR w terminie, lub
• Poświadczenia nieprawdy w oświadczeniu (zarówno w przypadku braku posiadania dokumentacji podatkowej, jak również w przypadku nierynkowych warunków transakcji realizowanych z podmiotami powiązanymi) lub w formularzu TPR

może wiązać się z dotkliwymi i kosztownymi konsekwencjami dla Członków Zarządu podatnika, a w szczególności z ich osobistą odpowiedzialnością i ryzykiem sankcji karnych skarbowych i karnych.

Zagadnienia do omówienia podczas spotkania:

• Odpowiedzialność osobista Członków Zarządu związana z podpisaniem i złożeniem oświadczenia oraz przygotowaniem i złożeniem formularza TPR.
• Możliwości ograniczenia ryzyka.

4. Najczęstsze obszary ryzyka w zakresie cen transferowych i sposoby ograniczenia ryzyka

Ze względu na obserwowane obszerne zainteresowanie organów podatkowych tematyką cen transferowych, istotny wzrost liczby kontroli nastawionych na weryfikację cen transferowych w ostatnich latach, jak i zmianę podejścia organów podatkowych do tychże kontroli (zarówno na etapie typowania podatników do kontroli, jak i zakresu i sposobu analizowanych danych), proces zarządzania ryzykiem cen transferowych, w tym przygotowanie do potencjalnej kontroli oraz opracowanie odpowiednich narzędzi powinny stanowić obowiązkowy element zarządzania działalnością podatnika.

Zagadnienia do omówienia podczas spotkania:

• Zasady typowania podmiotów do kontroli i rola formularza TPR.
• Obszary związane z najwyższym ryzykiem kontroli.
• Jak przygotować się do kontroli w zakresie cen transferowych?

5. Wpływ zmian na rynku spowodowanych COVID-19 na rozliczenia pomiędzy podmiotami powiązanymi

Zmiany na rynku gospodarczym spowodowane pandemią COVID-19 dotkną zapewne bardzo wielu podatników. Podmioty będące częścią większych grup kapitałowych – dokładniej te, u których istnieją rozliczenia z podmiotami powiązanymi będą musiały przeanalizować wpływ zmienionych warunków rynkowych na stosowane dotychczas rozliczenia i zasady współpracy oraz, jeśli zdecydują się na wprowadzenie zmian w tym zakresie, zapewnić aby wypracowane nowe schematy były zgodne z zasadą cen rynkowych. Przy wprowadzaniu zmian ważnym aspektem będzie perspektywa czasowa ich obowiązywania – czy będą to rozwiązania przejściowe na czas kryzysu, czy będą miały charakter trwały w dłuższej perspektywie czasowej? Jednocześnie, istotna będzie weryfikacja czy wprowadzane zmiany nie noszą znamion restrukturyzacji w świetle obowiązujących przepisów dotyczących cen transferowych.

Zagadnienia do omówienia podczas spotkania:

• Potencjalny wpływ zmian warunków rynkowych na dotychczas stosowane polityki cen transferowych w grupach kapitałowych.
• Czy planowane zmiany będą miały charakter restrukturyzacji i co to oznacza dla podatnika?
• Czy analizy porównawcze przygotowane przed 2020 rokiem będą mogły być nadal stosowane do uzasadnienia cen transferowych?
• Jak przeprowadzić nowe analizy?